alizarin |
~ Fr alizarine kırmızı kök boya ☼ (İlk kullanım: y. 1830 Robiquet, Fr. kimyacı.) < Fr alizari kök boya hammaddesi +in° ~ Ar al-ˁuṣāra(t) العصارة öz suyu, usare |
|
alize |
~ Fr alizé tropik bölgelerde esen bir mevsim rüzgârı < Fr à+ lis yumuşak, uygun (rüzgâr) |
|
alkali |
~ Fr/İng alkali bir kimya terimi ~ Ar al-ḳalī القلى [#ḳlw] kostik soda, sodyum hidroksit < Ar ḳalā قلا yaktı, kızarttı |
|
alkış |
<< ETü alkış övgü, kutsama < ETü alka- övmek, kutsamak +Iş <? ETü *alık meftun, tutkun? +(g)A- |
|
alkol |
~ Fr alcool mayalı içkilerden damıtma yoluyla elde edilen kimyasal madde ~ İsp alcol a.a. ~ Ar al-kuḥl الكحل [#kḥl] göze sürülen sürme, antimon veya kurşun sülfat < Ar kaḥala كحل karardı |
|
Allah |
[ <1000] ~ Ar allāh الله [#Alh] bir tanrı adı ~ Aram elah, ēlāhā אֶלָהּ, אֵלַהּ [#Alh] a.a. ~ İbr eloah אֶלוֹהּ Tevrat tanrısının adlarından biri < İbr/Aram el אֶל [#Al] tanrı, özellikle Kenan halkının tanrısı ≈ Akad ilu bir tanrı adı → ilah Not: İbranicede zuhur eden -ah eklentisinin anlamı tartışılmıştır. Bir dişil eki olma ihtimali gözardı edilemez. • Karahanlı döneminden (11. yy) günümüze kalmış olan Türkçe İslami metinlerde Allah adına rastlanmaz, teŋri, bayat, iḏi sözcükleri kullanılır. Ancak 10. yy'dan itibaren Türkçe kullanıma girmiş olan çok sayıda Arapça İslami terim göz önüne alındığında bu adın yokluğu tesadüf olarak değerlendirilmelidir. Benzer sözcükler: allahuekber, allahümme, allasen, evvelallah, resulullah Bu maddeye gönderenler: alimallah, billahi, bismillah (besmele), elhamdülillah, estağfurullah, euzubillah (maazallah), fenafillah, fesuphanallah, hasbinallah, illallah, inşallah (maşallah), vallahi (eyvallah), yallah 01.10.2017 |
|
allak bullak |
≈ TTü alaca bulaca karışık, bulaşık |
|
allame |
~ Ar ˁallāma(t) علّامة [#ˁlm faˁˁāla(t) mesl.] çok bilen, çok alim, en alim < Ar ˁalama عَلَمَ bildi |
|
allegro |
~ İt allegro şen, neşeli << OLat *allecrus < Lat alacer, alacr- canlı, hareketli |
|
allem kallem |
§ Ar ˁallama علّم [II f.] bildirdi, öğretti + Ar kallama كلّم konuştu |
|
Alman |
~ Fr Allemand a.a. < öz Alamanni 3. yy'da ortaya çıkan bir Germen aşiretleri birliği § Ger *all- tüm, her + Ger *manniz insan, erkek |
|