artrit |
Fransızca arthrite "eklem iltihabı" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca árthron άρθρον "eklem" sözcüğünden +itis ekiyle türetilmiştir. Bu sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *h₂ér-dʰro-m biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *h₂er- (*ar-) "eklenmek, uymak" kökünden türetilmiştir. |
|
arus |
Arapça ˁrs kökünden gelen ˁarūs عروس "gelin veya damat" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Aramice/Süryanice ˁrş kökünden gelen ˀarūş ארוש "gelin" sözcüğü ile eş kökenlidir. |
|
aruz |
Arapça ˁrḍ kökünden gelen ˁarūḍ عروض "1. kesen, önüne çıkan, 2. Arap şiirinde her beytin birinci mısraının son hecesi, şiir vezni" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁaraḍa عَرَضَ "yoluna çıktı, önünü kesti" fiilinin faˁūl vezninde ismi mübalağasıdır. |
|
arya |
İtalyanca aria "hava, her çeşit şarkı, opera şarkısı" sözcüğünden alıntıdır. İtalyanca sözcük Latince aer "1. hava, 2. şarkı" sözcüğünden evrilmiştir. |
|
arz1 |
Arapça ˁrḍ kökünden gelen ˁarḍ عَرْض "1. sunma, sunum, 2. en, coğrafyada enlem" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁaraḍa عَرَضَ "1. sundu, 2. önüne çıktı, enine durdu" fiilinin faˁl vezninde masdarıdır. |
|
arz2 |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) "dünya" [ Nasırüddin Rabguzi, Kısasü'l-Enbiya, 1310]arż şāhınıŋ kızı "... en" [ anon., Ferec ba'd eş-şidde, 1451 yılından önce]bir meydān gördi, géŋlikde tūlen ve ˁarżan [boyuna ve enine geniş] "... coğrafyada paralel" [ Şemseddin Sami, Kamus-ı Türki, 1900]ˁarż: (...) Kürei ˁarżın hattı istivādan [ekvatordan] kutba olan mesafesi. Köken Arapça Arḍ kökünden gelen arḍ أرض "1. yer, yeryüzü, ülke, 2. en, genişlik" sözcüğünden alıntıdır.Ek açıklama Karş. İbranice ereṣ (aynı anlamda). Yeni İbranice eretz israel "İsrail ülkesi". 13.08.2017 |
|
arzu |
Farsça ārzū آرزو "istek, arzu, özellikle cinsel istek" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Orta Farsça aynı anlama gelen āwarzōg veya āwarjōg sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde bərəj-, bərəg "istek, arzu" sözcüğü ile eş kökenlidir. |
|
arzuhal |
Arapça ˁarḍ "sunma, arzetme" ve Arapça ḥāl "durum" sözcüklerinin bileşiğidir. |
|
as|mak |
Eski Türkçe as- "bir yere takarak sarkıtmak, asmak" fiilinden evrilmiştir. |
|
as1 |
Fransızca as "iskambilde birli, bir işte başta gelen kimse" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Latince as "en küçük bakır para birimi" sözcüğünden evrilmiştir. |
|
as2 |
Eski Türkçe as "bir tür küçük memeli, kakım, ermin" sözcüğünden evrilmiştir. |
|