atla|mak |
Orta Türkçe atla- "at sürmek, hızlı gitmek" fiilinden evrilmiş olabilir; ancak bu kesin değildir. Türkçe fiil Eski Türkçe at sözcüğünden Türkiye Türkçesinde +lA- ekiyle türetilmiştir. |
|
atlas1 |
Arapça ṭls kökünden gelen aṭlas أطلس "ağır ipekli kumaş" sözcüğünden alıntıdır. |
|
atlas2 |
Fransızca atlas "haritalar kitabı" sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: 1569 Gerardus Mercator, Hol. kartograf.) Fransızca sözcük Eski Yunanca Atlas, Atlant- ατλας, ατλαντ- "mitolojide yeryüzünü sırtında taşıyan Titan" özel adından türetilmiştir. |
|
atlat|mak |
Türkiye Türkçesi atla- fiilinden +It- ekiyle türetilmiştir. |
|
atlet |
Fransızca athlète "sporcu" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca athlētḗs αθλητής "yarışçı" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca athléō αθλέω "yarışmak" fiilinden +t° ekiyle türetilmiştir. Yunanca fiil Eski Yunanca áthlos άθλος "yarış, müsabaka" sözcüğü ile eş kökenlidir. |
|
atmaca |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) Kıpçakça: [ anon., Kitab-ı Mecmu-ı Tercüman-ı Türkî, 1343]atmaca toğan [[bir yırtıcı kuş]] Köken Türkiye Türkçesi at- fiilinden Türkiye Türkçesinde +mAcA ekiyle türetilmi olabilir; ancak bu kesin değildir. Daha fazla bilgi için at- maddesine bakınız. Ek açıklama At- fiiliyle anlam ilişkisi açık değildir. 31.12.2015 |
|
atmasyon |
Türkiye Türkçesi atma sözcüğünden Türkiye Türkçesinde +(t)ion ekiyle türetilmiştir. |
|
atmosfer |
Fransızca aynı anlama gelen atmosphère sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: 1638 John Wilkins, İng. bilimci.) Fransızca sözcük Eski Yunanca atmós ατμός "buhar, nefes" (NOT: Bu sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *awet-mó-s biçiminden evrilmiştir. Eski Yunanca sphaîra σφαῖρα "küre" sözcüklerinin bileşiğidir. Yunanca sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *h₂weh₁- (*awē-) "üflemek, esmek" kökünden türetilmiştir. ) ve |
|
atol |
Fransızca ve İngilizce atoll "mercan adası" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Maldivce atolu sözcüğünden alıntıdır. |
|
atom |
Fransızca atome veya İngilizce atom "maddenin daha küçük parçalara bölünemeyen zerresi" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca átomon άτομον "bölünemeyen şey" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Eski Yunanca témnō, tom- τέμνω, τομ- "kesmek, bölmek" fiilinin nötrüdür. |
|
atonal |
Fransızca atonal "ton ve makam temeline bağlı olmayan müzik" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca tónos τόνος "ses perdesi" sözcüğünden a(n)+ önekiyle türetilmiştir. |
|