| aymaz |
Türkiye Türkçesi ay- "uyanmak, ayılmak (halk ağzı)" fiilinden Türkiye Türkçesinde +mAz ekiyle türetilmiştir. |
|
| ayn |
Arapça ˁyn kökünden gelen ˁayn عين "1. göz, 2. göze, pınar, 3. seçkin kimse, zat, 4. bir şeyin ta kendisi, muayyen ve mahsus olan şey, 5. İslam hukukunda maddi değeri olan nesne, mal, 6. Arap alfabesinde bir harf" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Aramice/Süryanice ˁayin עין "göz, Arami ve İbrani alfabesinde bir harf" sözcüğü ile eş kökenlidir. Bu sözcük Akatça īnu "göz" sözcüğü ile eş kökenlidir. |
|
| ayna |
Farsça āyīna آيينه "ayna" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Orta Farsça yazılı örneği bulunmayan *ādēnag "göstergeç" biçiminden evrilmiştir. (NOT: Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde avi-dayana- "göstermek" fiili ile eş kökenlidir. Avestaca fiil Avesta (Zend) dilinde dāi-, dī- "görmek" fiilinden avi+ önekiyle türetilmiştir.) |
|
| aynasız |
Türkiye Türkçesi ayna sözcüğünden Türkiye Türkçesinde +sIz ekiyle türetilmiştir. |
|
| aynı |
Arapça ˁyn kökünden gelen ˁaynan عيناً "gözle göründüğü gibi, bizatihi" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁayn عين "1. göz, 2. görünen şey, bir şeyin ta kendisi" sözcüğünün zarfıdır. |
|
| aynî |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) [ Meninski, Thesaurus, 1680]ˁaynī: Genuinus, originalis, merus, realis. Köken Arapça ˁyn kökünden gelen ˁaynī عينى "aynen, nesne veya mal olarak" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁayn "bir şeyin ta kendisi, reel nesne, hukukta mal" sözcüğünün nisbet halidir. Daha fazla bilgi için ayn maddesine bakınız. Ek açıklama aynı sözcüğünün özel anlam kazanmış varyantıdır. "Nakden değil mal cinsinden yapılan ödeme" anlamı 20. yy öne geçmiştir. Telaffuz ayrışması da muhtemelen aynı dönemin eseridir. Benzer sözcükler ayniyat 15.11.2019 |
|
| ayol |
Türkiye Türkçesi ay oğul veya hay oğul deyiminden evrilmiştir. |
|
| ayraç |
Türkiye Türkçesi ayır- fiilinden Yeni Türkçe +(g)Aç ekiyle türetilmiştir. |
|
| ayran |
Oğuzca ayrān "süt kökenli bir içecek" sözcüğünden evrilmiştir. Oğuzca sözcük Eski Türkçe adır- "ayırmak" fiilinden Eski Türkçe +(g)An ekiyle türetilmi olabilir; ancak bu kesin değildir. |
|
| ayrı |
Eski Türkçe adruk "ayrı, ayrılmış" sözcüğünden evrilmiştir. Eski Türkçe sözcük Eski Türkçe adır- "ayırmak" fiilinden Eski Türkçe +Uk ekiyle türetilmiştir. |
|
| ayrıcalık |
Türkiye Türkçesi ayrıca sözcüğünden Yeni Türkçe +lIk ekiyle türetilmiştir. |
|
Yeradları sözlüğü
Kişi adları sözlüğü