derivasyon |
Fransızca dérivation sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Fransızca dériver "1. (nehir) yönünü değiştirmek, başka yöne çevirmek, 2. türetmek" fiilinden +(t)ion ekiyle türetilmiştir. Bu sözcük Latince rivus "akarsu, ırmak" sözcüğünün isimden türetilmiş fiilidir. Latince sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *h₃riHwó-s (*orīwó-s) "vadi, dere yatağı" biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *h₃rei̯H- (*orei̯-) "yarmak" kökünden türetilmiştir. |
|
derkâr |
Farsça dar kār "fiilen, gerçekte, pratikte" sözcüğünden alıntıdır. |
|
derkenar |
Farsça dar kanār در كنار "kenarda olan, sayfa kenarı, marj" deyiminden alıntıdır. Farsça deyim Farsça kanār كنار sözcüğünden türetilmiştir. |
|
derle|mek |
Türkiye Türkçesi der- "dermek, devşirmek" fiilinden Türkiye Türkçesinde +lA- ekiyle türetilmiştir. |
|
derma(to)+ |
Fransızca ve İngilizce dermato+ "[bileşik adlarda] deri" parçacığından alıntıdır. Fransızca parçacık Eski Yunanca dérma, dermat- δέρμα "deri, cilt" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca derō δερω "soymak, derisini yüzmek" fiilinden +ma(t) ekiyle türetilmiştir. Yunanca fiil Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *der- biçiminden evrilmiştir. |
|
derman |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) [ Edib Ahmed, Atebet-ül Hakayık, 1250? yılından önce]saχāsı makārim iki darmānı [seha (cömertlik) ve kerem iki dermanı] [ Aşık Paşa, Garib-name, 1330]derdine dermān meger Haḳ'dan ola Köken Farsça ve Orta Farsça darmān درمان "ilaç, tedavi, sağaltım" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Avesta (Zend) dilinde drva- "sağlık" sözcüğü ile eş kökenlidir. Bu sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *dʰér-mn̥ "iyileşme" biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *dʰer-² "sağ olmak, sağlamak, sağalmak" biçiminden evrilmiştir.Ek açıklama Aynı kökten Sanskritçe dharma धर्म "sağlam şey, yasa". Benzer sözcükler biderman, dermansız 11.12.2015 |
|
dermatoloji |
Fransızca dermatologie "deri hastalıkları uzmanlığı" sözcüğünden alıntıdır. |
|
dermeyan |
Farsça dar miyān "ortada, ortaya" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Farsça miyān "orta" sözcüğünden türetilmiştir. |
|
dernek |
Eski Türkçe térnek "toplantı" sözcüğünden evrilmiştir. Eski Türkçe sözcük Eski Türkçe térin- "derinmek, toplanmak" fiilinden Eski Türkçe +(g)Ak ekiyle türetilmiştir. |
|
derogasyon |
Fransızca dérogation "özel bir durumda yasa veya hukuk ilkesinin uygulamasından vazgeçme" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Latince derogare "1. bir şeyden pay veya kısıntı talep etmek, 2. (huk.) yasa önergesi sunmak" fiilinden +(t)ion ekiyle türetilmiştir. Bu sözcük Latince rogare "1. hitap etmek, 2. sormak, hesap sormak, 3. talep etmek" fiilinden de+ önekiyle türetilmiştir. Latince fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *rog- "hitap etmek" biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *h₃reǵ- (*oreǵ-) "yöneltmek" kökünden türetilmiştir. |
|
derpiş |
Farsça darpīş در پيش "önde" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Farsça pīş پيش "ön" sözcüğünden türetilmiştir. |
|