| hazar |
Arapça ḥḍr kökünden gelen ḥaḍar حَضَر "1. meskûn ve ekilip biçilen yer, abadanlık, 2. seferi veya bedevi olmama hali, yerleşiklik" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḥaḍara حَضَرَ "meskûn ve yerleşik idi" fiilinin faˁal vezninde masdarıdır. |
|
| hazf |
Arapça ḥḏf kökünden gelen ḥaḏf حذف "giderme, eksiltme" sözcüğünden alıntıdır. |
|
| hazım |
Arapça hḍm kökünden gelen haḍm هَضْم "sindirim" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça haḍama هَضَمَ "sindirdi" fiilinin faˁl vezninde masdarıdır. |
|
| hazır |
Arapça ḥḍr kökünden gelen ḥāḍir حاضر "şimdi ve burada olan, huzurda bulunan, mevcut, amade" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḥaḍara حضر "hazır idi, huzurda idi" fiilinin fāˁil vezninde etken fiil sıfatııdır. |
|
| hazin |
Arapça ḥzn kökünden gelen ḥazīn حزين "hüzünlü, üzücü" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḥazana حزن "üzdü" fiilinin faˁīl vezninde sıfatıdır. |
|
| hazine |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) [ Kutadgu Bilig, 1069]kamuġ neŋ χazīna ülegil barın [tüm malını varını hazineni paylaştır] (...) kalın kaznak ursa bu altın kümüş [altın ve gümüşten zengin bir hazine toplasa] [ Codex Cumanicus, 1303]Ave teŋrinin kaznasi [selam sana tanrının hazinesi (Meryem)] [ Ebu Hayyan, Kitabu'l-İdrak, 1312]kazna: al-χazāna wa hiyy mutarraka [[hazine, bu sözcük Türkçeleşmiştir]] hazinedar [ Aşık Paşa, Garib-name, 1330]kanı göŋlüm kim χazīnedār-ıdı [ Meninski, Thesaurus, 1680]χazīne (p[ers].) pro ar[ab]. χazāne vul. hazna [ Şemseddin Sami, Kamus-ı Türki, 1900]χazīne, tr. zebanzedi χazne Köken Arapça χzn kökünden gelen χazīna(t) خزينة "gömü, depo, kıymetli eşya veya para konulan yer" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Orta Farsça aynı anlama gelen ganz veya gazn veya gazīnag sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Farsça aynı anlama gelen gaza veya ganza- sözcüğünden evrilmiştir. Ek açıklama İran kültürünün en belirgin kavramlarından biri olarak komşu dillerin tümüne girmiştir. Bk. ▪ Desmond Durkin-Meisterernst, Dictionary of Manichaean Middle Persian and Parthi sf. sub gnz, gzn ve gzng. • Arapçada tercih edilen χazāna biçimine karşılık ▪ Meninski, Thesaurus sf. χazīna biçiminin Farisī olduğunu belirtir. Buna karşılık Tacül Arus ve Lane her iki yazımı doğru Arapça kabul ederler. Benzer sözcükler hazine tahvili, hazine-i hassa, hazinedar, hazne 14.03.2020 |
|
| haziran |
Arapça ḥazīrān حزيران "Rumi takvimin dördüncü ayı" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcüğün kökeni belirsizdir. |
|
| hazire |
Arapça ḥẓr kökünden gelen ḥaẓīra(t) حظيرة "çit, çitle çevrili yer, ağıl" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḥaẓara حَظَرَ "çitle kapattı" fiilinin faˁīlā(t) vezninde sıfat dişilidir. |
|
| hazirun |
Arapça ḥḍr kökünden gelen ḥāḍirūn حاضرون "hazır olanlar, mecliste bulunanlar" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḥāḍir حاضر "hazır" sözcüğünün çoğuludur. |
|
| hazret |
Arapça ḥḍr kökünden gelen ḥaḍra(t) حضرة "1. huzur, mevcudiyet, prezans, 2. bir saygı deyimi" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ḥaḍara حضر "hazır idi, yüzyüze bulundu" fiilinin faˁla(t) vezninde ismi merresidir. |
|
| he |
"olumlama ünlemi" ünlemdir. |
|
Yeradları sözlüğü
Kişi adları sözlüğü