| patron |
Fransızca patron "1. peder, baba, ağa, pir, gemi kaptanı [esk.], işyeri sahibi, 2. kopyası alınan kitabın aslı" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Geç Latince aynı anlama gelen patronus sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Latince pater "baba" sözcüğünden alıntıdır. Latince sözcük Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *ph₂tḗr (*patḗr) biçiminden evrilmiştir. |
|
| pavurya |
Orta Yunanca pagoúria παγούρια "bir tür yengeç" sözcüğünden alıntıdır. (Kaynak: DuCGr 1077) Yunanca sözcük Eski Yunanca págouros πάγουρος "«sert kuyruk», bir tür yengeç" sözcüğünün çoğuludur. Bu sözcük Eski Yunanca págos πάγος "pek, katı" (NOT: Yunanca sözcük Hintavrupa Anadilinde aynı anlama gelen yazılı örneği bulunmayan *peh₂ḱ- (*pāḱ-) biçiminden evrilmiştir. ) ve Eski Yunanca ourá ουρά "kuyruk" sözcüklerinin bileşiğidir. |
|
| pavyon |
Fransızca pavillon "1. çadır, özellikle gösteri çadırı, 2. ana binanın eki olarak inşa edilen küçük yapı, müştemilat" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Latince papilio "1. kelebek, 2. bir tür çadır" sözcüğünden alıntıdır. |
|
| pay |
Farsça pāy پاى "ayak" sözcüğünden alıntı olabilir; ancak bu kesin değildir. |
|
| payan |
Farsça pāyān ڀايان "son, limit" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Farsça pāyidan, pāy- "(ayakta) durmak, kalmak" sözcüğünden +ā(n) ekiyle türetilmiştir. (NOT: Bu sözcük Avesta (Zend) dilinde aynı anlama gelen pādayati sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Avesta (Zend) dilinde pād "ayak" sözcüğünden türetilmiştir. ) |
|
| payanda |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) "baki, kalıcı, daim" [ Dede Korkut Kitabı, 1400? yılından önce]Hak size yaman getürmesün, devletüŋüz pāyende olsun "... duvar desteği" [ Meninski, Thesaurus, 1680]pāyende: Baki, dāim. Firmus, stabilis, durabilis [kalıcı, sabit, payidar] (...) Item pedamentum muri curvum [duvar desteği] [ Şemseddin Sami, Kamus-ı Türki, 1900]pāyende: (...) tr. Destek, dayak, yerinden oynamış bir şeyin düşmemesi içün konulan dayak. Pāyende vurmak. Köken Farsça pāyande پاينده "duran şey, kalıcı, daim" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Farsça pāyidan, pāy- پايدن, پاى "ayakta durmak, kalmak" fiilinden +anda ekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için payan maddesine bakınız. Ek açıklama Geçişli anlamda ("destekleyici, ayakta durdurucu") kullanımı geç Türkçeye mahsustur. 14.11.2019 |
|
| payda |
Türkiye Türkçesi pay sözcüğünden Yeni Türkçe +dA ekiyle türetilmiştir. |
|
| paydaş |
Türkiye Türkçesi pay sözcüğünden Yeni Türkçe +dAş ekiyle türetilmiştir. |
|
| paydos |
Yeni Yunanca fayitós φαγητός "yemek (ad) [mod. fayitó(n)]" sözcüğünden alıntı olabilir; ancak bu kesin değildir. Yunanca sözcük Eski Yunanca phagō φαγώ "yemek (fiil)" fiilinden türetilmiştir. |
|
| paye |
Farsça pāye پايه "1. adım, basamak, sütun ve heykel kaidesi, 2. (mec.) statü, rütbe" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Farsça pāyidan, pāy- پاى "(ayakta) durmak" sözcüğünün geçmiş zaman fiil-sıfatııdır. |
|
| payet |
Fransızca paillette "kumaş üzerine işlenen metal pul" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Fransızca paille "ekin sapı, saman" sözcüğünün küçültme halidir. Bu sözcük Latince aynı anlama gelen palea sözcüğünden evrilmiştir. |
|
Yeradları sözlüğü
Kişi adları sözlüğü