ruşen |
Farsça rōşan رُوشن "ışık, aydınlık" sözcüğünden alıntıdır. |
|
rutenyum |
Yeni Latince ruthenium "bir element" sözcüğünden alıntıdır. (İlk kullanımı: 1845 Karl Klauss, Alm. asıllı Rus kimyacı.) Latince sözcük Latince Ruthenia "Rusya" özel adından +ium ekiyle türetilmiştir. |
|
rutin |
Fransızca routine "alışkanlıkların dışına çıkmayan, kalıplaşmış" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Fransızca route "yol, rota, güzergâh" sözcüğünden +in° ekiyle türetilmiştir. Bu sözcük Latince via rupta "karayolu" deyiminden evrilmiştir. |
|
rutubet |
Arapça rṭb kökünden gelen ruṭūba(t) رطوبة "nem, nemli olma" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça raṭiba رطب "nemli idi, nemlendi" fiilinin fuˁūla(t) vezninde masdarıdır. (NOT: Bu sözcük Aramice/Süryanice reṭbā רטבא "nem" sözcüğü ile eş kökenlidir. Aramice/Süryanice sözcük Akatça aynı anlama gelen raṭābu sözcüğü ile eş kökenlidir. ) |
|
ruvayal |
Fransızca royal "kraliyete ait" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Fransızca roi "kral" sözcüğünden +al° ekiyle türetilmiştir. Bu sözcük Latince aynı anlama gelen rex, reg- sözcüğünden evrilmiştir. |
|
ruz |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) [ Edib Ahmed, Atebet-ül Hakayık, 1250? yılından önce]tar erse kiŋ erse bitildi rūzuŋ [dar olsun geniş olsun, günlerin (kısmetin, kaderin) yazıldı] [ Meninski, Thesaurus, 1680]rūznāme: (...) calendarium [takvim]. Köken Farsça rūz روز "gün" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Orta Farsça aynı anlama gelen rōç veya rōz sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Eski Farsça aynı anlama gelen rauçah- sözcüğünden evrilmiştir. Eski Farsça sözcük Avesta (Zend) dilinde raoçah- "ışık, aydınlık" sözcüğü ile eş kökenlidir. (NOT: Avestaca sözcük Sanskritçe rōçati "aydınlık olmak, ışımak" fiili ile eş kökenlidir. ) Sanskritçe fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *léwk-os "gündüz, ışık, aydınlık" biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *lewk- "ışımak, parlamak" kökünden türetilmiştir.Ek açıklama Aynı kökten Latince lucere, Germence *leuhtan "aydınlık olmak, ışımak"; Sanskritçe ruçi, Latince lux, lumen, İngilizce light, Ermenice luys, Rusça luts "ışık"; Sanskritçe rōka, Yeni Yunanca leukós "aydınlık, beyaz"; Latince lūna, Ermenice lusin "ay". • Arapça rizḳ "günlük yiyecek" Orta Farsçadan alıntıdır. Benzer sözcükler ruznamçe, ruzname Bu maddeye gönderenler firuze, lökosit (lösemi), lüks2, lunapark, nevruz, oruç, revnak, rızk (erzak, risk), ruşen, rüzgâr 10.12.2015 |
|
rübikon |
Fransızca rubicon "('Rübikon'u aşmak' deyiminde) geri dönüşü olmayan adım, bezik oyununda bir tabir" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Latince Rubicō "Kuzey İtalya'yı Orta İtalya'dan ayıran nehir" özel adından alıntıdır. |
|
rücu |
Arapça rcˁ kökünden gelen rucūˁ رُجوع "geri dönme" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça racaˁa رَجَعَ "geri döndü, geri geldi" fiilinin fuˁūl vezninde masdarıdır. |
|
rüçhan |
Arapça rcḥ kökünden gelen rucḥān رجحان "ağır basma, öncelikli veya tercihli olma" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça racaḥa رجح "ağır bastı, yeğ idi" fiilinin fuˁlān vezninde masdarıdır. |
|
rüesa |
Arapça ruˀasāˀ رٶسا "reisler" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça raˀīs sözcüğünün fuˁalā vezninde çoğuludur. |
|
rükn |
Arapça rkn kökünden gelen rukn ركن "direk, kolon, dayanak, baz, esas, bir şeyin asli unsuru" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça rakana veya rakina "dayandı, destek aldı" fiilinden türetilmiştir. |
|