spektrum |
Latince spectrum "1. hayal, görüntü, 2. ışığın kırılmasıyla oluşan gökkuşağı, tayf" sözcüğünden alıntıdır. |
|
spekülasyon |
Fransızca spéculation "1. gözetleme, gözlemleme, fırsat kollama [esk.], 2. fiyat hareketlerinden yararlanmak amacıyla alıp satma, 3. tahmin ve teori üzerinden akıl yürütme" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Geç Latince speculatio "gözetleme" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince speculari "gözetlemek" fiilinden +(t)ion ekiyle türetilmiştir. Latince fiil Latince speculum "gözetleme yeri, bakanak" sözcüğünden türetilmiştir. Latince sözcük Latince specere, spect- "bakmak, gözetlemek" fiilinden +ul° ekiyle türetilmiştir. Latince fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *sḱep- veya *speḱ- "gözlemek" kökünden türetilmiştir. |
|
speleoloji |
Fransızca spéléologie "mağarabilim" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca spḗleon σπήλεον "mağara" sözcüğünden türetilmiştir. |
|
sperm |
Fransızca sperme "1. genel anlamda tohum, 2. dölleme hücresi" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca spérma σπέρμα "«saçım», tohum" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca speírō, spor- σπείρω, σπορ- "saçmak, tohum ekmek" fiilinden +ma(t) ekiyle türetilmiştir. Yunanca fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *sper-4 "saçmak" biçiminden evrilmiştir. |
|
spesifik |
Fransızca spécifique "özgül" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Geç Latince specificus "bir türü tanımlayan ayırdedici özellik" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince species "1. görüntü, dış görünüm, biçim, 2. felsefede tür" (NOT: Latince sözcük Latince specere, spect- "bakmak, seyretmek" fiilinden türetilmiştir. ) ve Latince facere, fact- "yapmak" sözcüklerinin bileşiğidir. |
|
spesiyal |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) spesiyalize [ Kadro (aylık dergi), 1932]şarka mahsus nadir kumaşlar imal eden sanayi işinde spesyalize olarak kaldı [ Cumhuriyet - gazete, 1946]Paramount'ın 1946 spesyal filmi: Brodvey Ateşi spesiyalite [ Cumhuriyet - gazete, 1950]Yeni spesyalite: yeni ökaliptüs çikleti ağzı ve boğazı grip mikroplarından korur Köken Fransızca spécial "özel" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Geç Latince specialis "türe ait" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince species "1. görüntü, dış görünüm, biçim, 2. felsefede tür" sözcüğünden +al° ekiyle türetilmiştir. Latince sözcük Latince specere "bakmak, gözetlemek" fiilinden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için spekülasyon maddesine bakınız. Ek açıklama Latince species sözcüğü 12. yy'dan itibaren Aristotelesçi felsefede Eski Yunanca eidos "tür" kavramının karşılığı olarak kullanılmıştır. Benzer sözcükler spesiyalist, spesiyalite, spesiyalizasyon, spesiyalize Bu maddeye gönderenler 21.07.2018 |
|
spiker |
İngilizce speaker "konuşan, özellikle kamuya hitaben konuşan hatip veya sunucu" sözcüğünden alıntıdır. İngilizce sözcük İngilizce speak "konuşmak" fiilinden +er ekiyle türetilmiştir. Bu sözcük Germence yazılı örneği bulunmayan *sprek- biçiminden evrilmiştir. Germence biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *spreg- "konuşmak" biçiminden evrilmiştir. |
|
spin |
İngilizce spin "1. iplik eğirme, 2. ekseni etrafında hızla dönme, fırıldak ve topaç çevirme, bilardoda topa falso verme, 3. sözü döndürerek göz boyama" sözcüğünden alıntıdır. İngilizce sözcük Germence yazılı örneği bulunmayan *spinnan "iplik eğirmek" biçiminden evrilmiştir. |
|
spinal |
Fransızca spinal "omurgaya ilişkin" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Latince spina "1. diken, iğne, 2. omurga" sözcüğünden türetilmiştir. Bu sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *spei̯-neh₂ (*spei̯-nā) "diken" biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *spei̯- "sivri, uç" kökünden türetilmiştir. |
|
spiral |
Fransızca spiral "helezoni (sıfat), helezon (ad)" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Geç Latince spiralis "helezoni" sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Eski Yunanca speîra σπεῖρα "saç örgüsü gibi örgü, helezon" sözcüğünden +al° ekiyle türetilmiştir. Yunanca sözcük Eski Yunanca yazılı örneği bulunmayan *speirō "örmek" fiilinden türetilmiştir. |
|
spiritüel |
Fransızca spirituel "1. ruhsal, 2. esprili, nükteli" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Latince spiritualis "ruha ilişkin, ruhsal" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince spiritus "soluk, ruh" sözcüğünden +al° ekiyle türetilmiştir. |
|