yelpaze |
Orta Türkçe yelpize "yelpaze" sözcüğünden evrilmiştir. Türkçe sözcük Orta Türkçe yelpi- veya yelpir- "yellenmek, üfürmek" fiilinden türetilmiştir. |
|
yelten|mek |
Türkiye Türkçesi yelte- "harekete geçirmek, koşturmak" fiilinden Türkiye Türkçesinde +In- ekiyle türetilmiştir. Türkçe fiil Eski Türkçe yeltür- "acele ettirmek, koşturmak" fiili ile eş kökenlidir. Bu sözcük Eski Türkçe yel- "acele etmek, koşmak" sözcüğünden türetilmiştir. |
|
yelve |
|
|
yem |
Eski Türkçe yém "yenen şey, yemek" sözcüğünden evrilmiştir. Eski Türkçe sözcük Eski Türkçe yé- fiilinden Eski Türkçe +Im ekiyle türetilmiştir. |
|
yemek |
Eski Türkçe yé- fiilinden Türkiye Türkçesinde +(A)mAk ekiyle türetilmiştir. |
|
yemeni |
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler) "Yemen işi renkli basma kumaş" [ anon., Câmiü'l-Fürs, 1501]yemeniye "... bir tür ayakkabı" [ Evliya Çelebi, Seyahatname, 1665]ayakları kefenden taşra yemeniyyeleriyle nümāyān olup durur [ İstanbul Mahkemesi 121 no. Şeriye Sicili, 1816]sahtiyandan papuş ve derlikli yemenī [ Ahmed Vefik Paşa, Lehce-ı Osmani, 1876]ayak yemenisi: başmak; çit baş yemenisi: çember. Köken Arapça yamanī يمنى "Yemen'e ait" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ymn kökünden gelen yaman يمن "1. sağ el, sağ taraf, 2. güney (gün doğumuna oranla sağ taraf), 3. Arabistan'ın güneyinde bir ülke, Yemen" sözcüğünün nisbet halidir.Daha fazla bilgi için yemin maddesine bakınız. 14.11.2017 |
|
yemin |
Arapça ymn kökünden gelen yamīn يمين "1. sağ el, sağ taraf, güney, 2. sağ elini kaldırarak verilen ant" sözcüğünden alıntıdır. (NOT: Arapça sözcük Aramice/Süryanice aynı anlama gelen yamīn ימין sözcüğü ile eş kökenlidir. Bu sözcük İbranice aynı anlama gelen yāmīn ימין sözcüğü ile eş kökenlidir. İbranice sözcük Akatça aynı anlama gelen imnu sözcüğü ile eş kökenlidir. ) |
|
yemiş |
Eski Türkçe yémiş "yenebilir ürün, meyve" sözcüğünden evrilmiştir. Eski Türkçe sözcük Eski Türkçe yé- fiilinden Eski Türkçe +Iş ekiyle türetilmiştir. |
|
yemişen |
Eski Türkçe yımşān "alıça benzer bir yaban ağacı" sözcüğünden evrilmiştir. |
|
yen|mek |
Oğuzca yeŋ- "üstün gelmek" fiilinden evrilmiştir. Oğuzca fiil Eski Türkçe yazılı örneği bulunmayan *yegin- biçiminden evrilmiştir. Bu sözcük Eski Türkçe yeg "üstün" sözcüğünden Eski Türkçe +In- ekiyle türetilmiştir. |
|
yen1 |
Eski Türkçe yéŋ "elbise kolu" sözcüğünden evrilmiştir. |
|